بازنمایی زنان در ضرب‌المثل‌ها، اصطلاحات و تعبیرات تالشی جنوبی (گونۀ سیاهمزگی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. (نویسندة مسئول)

2 دانشیار زبانشناسی همگانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

چکیده

ضرب‌المثل‌ها از ارکان ارزشمند فرهنگ عامیانه و ادبیات شفاهی هر فرهنگی به شمار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روند که حقایق فرهنگی و تاریخی بسیاری را آشکار می‌سازند. در پژوهش حاضر، قصد داریم به شیوۀ بازنمایی زنان در ضرب‌المثل‌ها، اصطلاحات و تعبیرات تالشی جنوبی (گونۀ سیاهمزگی) بپردازیم. طرح پژوهش حاضر، ترکیبی (کمّی‌‌کیفی) و از نوع توصیفی-‌ تحلیلی است. گردآوری داده‌ها به‌صورت میدانی انجام گرفت و داده‌های میدانی از طریق مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته از گویشوران بومی جمع‌آوری شد. ضرب‌المثل‌ها، اصطلاحات و تعبیرات گردآوری‌شده، از لحاظ معنا، مفهوم و مضمون، مشخّص شده و در نوزده مقولۀ معنایی دسته‌بندی گردیدند. این ضرب‌المثل‌ها در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی ‌فمینیستی لازار (2007) تحلیل شدند. ازجمله نتایج مهمّ به‌دست‌آمده این است که میان انواع بازنمایی‌های زنان بر اساس سطح معناداری آزمون‌کولموگروف ‌اسمیرنف ‌یک‌نمونه‌ای، تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج حاکی از آن است که در جامعۀ مدّنظر، جنسیت به‌عنوان ساختاری ایدئولوژیک درک می‌شود و زنان در آن، بر اساس رابطۀ فرادستی و فرودستی، در طبقۀ فرودست قرار گرفته و از ارزش چندانی برخوردار نیستند. همچنین زنان در این پژوهش به‌عنوان افرادی سلطه‌پذیر، ضعیف، شرور و حیله‌گر ترسیم شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Representation of Women in South Taleshi Proverbs, Idioms and Expressions (Siyahmazgi Variety)

نویسندگان [English]

  • Safoura Soqrat 1
  • Mansour Shabani 2
1 Master's student in General Linguistics, Guilan University, Rasht, Iran: Corresponding Author
2 Associate Professor of General Linguistics, Guilan University, Rasht, Iran.
چکیده [English]

Proverbs are among the valuable components of folklore and oral literature of any culture, revealing plenty of cultural and historical facts. In the present study, we intend to deal with the representation of women in South Taleshi (Siyahmazgi variety) proverbs, idioms and expressions. The design of this descriptive-analytical research is a mixed methods study with field data collection through semi-structured interview with native speakers.  The collected proverbs, idioms and expressions were determined in terms of meaning, concept and theme and classified in 19 semantic categories. These data were analysed in the framework of Lazar (2007) feminist critical discouse analysis. One of the important results is that, according to the significance level of One-sample Colmogorov-Smirnov Test, there is a significant difference between the types of women representations. The results show that, in the society in question, gender is perceived as an ideological structure; based on hierarchical relations of domination and subordination, women are in the subordinated class and are considered of little value. They are also portrayed as dominated, weak, evil, and greedy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • proverb
  • Taleshi
  • feminist critical discourse analysis
  • ideology
  • gender

مراجع

-­ ارانسکی، م. (1378)، زبان‌های ایرانی، ترجمۀ علی‌اشرف صادقی، تهران: سخن.
- اشمیت، ر. (1383)، راهنمای زبان‌های ایرانی، ج2، زیرنظر حسن رضایی باغ‌بیدی، تهران: ققنوس.
- ایمانی، آوا، غلامرضا کسائی و عبّاس اسلامی ‌راسخ (1394)، زن در ضرب‌المثل‌های فارسی: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی، پژوهش‌نامۀ زنان، شمارۀ 3، صص 25-44.
- حیدری، آرمان، محمّدحسین ابتکاری و عبدالحمید محقّقی (1396)، واکاوی مفهوم زن در ضرب‌المثل‌های لری با تأکید بر بُعد نابرابری جنسیتی، فرهنگ و ادبیات عامه، شمارۀ 19، صص 195-221.
- حیدری، سعدیه (1392)، بررسی جایگاه زن در فرهنگ عامیانۀ کردی (با تکیه بر ضرب‌المثل‌ها و مثل‌نماهای کردی)، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه پیام نور تهران غرب.
- راسخ‌مهند، محمّد، مجتبی علیزاده‌ صحرایی، راحله ایزدی‌فر و رقیه سلیمیان (1397)، خشونت گفتاری در مطبوعات (مطالعۀ موردی در زبان‌ فارسی)، فصلنامۀ مطالعات زبانی و بلاغی، شمارۀ 18، صص 135-164.
- رضایی، حمید و ابراهیم ظاهری ‌عبده‌وند (1394)، جایگاه زن و خانواده در ضرب‌المثل‌های بختیاری، فرهنگ و ادبیات عامه، شمارۀ 6، صص 21-42.
- رضایتی‌کیشه خاله، محرّم (1386) زبان تالشی (توصیف گویش مرکزی)، رشت: فرهنگ ایلیا.
- رضایی، محمّد و نرجس مقیمی (1392)، بررسی استعاره‌های مفهومی در ضرب‌المثل‌های فارسی، فصلنامۀ مطالعات زبانی بلاغی، شمارۀ 8، صص 91-116.
- شعبانی، منصور و محمّدامین صراحی (1395)، بازنمایی زنان در ضرب‌المثل‌های گیلکی (گونۀ اشکورات)، فرهنگ و ادبیات عامه، شمارۀ 4، صص 57-78.
- شعبانی، نبی‌اللّه (1388)، امثال و حکم تالشی، تهران: جامعه نگر.
- عبدلی، علی (1393)، قصّه‌ها و مثل‌های تالشی، رشت: بلور.
- عزّتی، زهره، مریم دانای ‌طوس و محمّدامین صراحی (1397)، تحلیل گفتمان جایگاه زن در ضرب‌المثل‌های ترکی، فرهنگ و ادبیات عامه، شمارۀ 19، صص 71-95.
- محمّدپور، احمد، جلیل کریمی و نشمیل معروف‌پور (1391)، مطالعۀ تفسیری بازنمایی زن در ضرب المثل‌های کردی (مورد مطالعه: گویش سورانی-مکریانی)، زن در فرهنگ و هنر، شمارۀ 4، صص 65-83.
- معصومی، محسن و ویدا رحیمی‌نژاد (1391)، زن و ضرب‌المثل‌های جنسیتی، فصلنامۀ زبان و ادب فارسی، شمارۀ 11، صص 135-158.
- میرزایی‌اصل، ارسلان (1393)، بازنمایی زن در ادبیات شفاهی قشقایی از منظر تحلیل گفتمان انتقادی بر اساس الگوی فرکلاف، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت.
- میهن‌دوست، محسن (1380)، پژوهش عمومی فرهنگ عامه، تهران: توس.
- نغزگوی کهن، مهرداد (1395)، بیان مالکیت در تالشی، زبان فارسی و گویش های ایرانی، شمارۀ 2، صص 117-136.
-Belfatmi, M. (2013), The Representation of Women in Moroccan Proverbs, Journal of Humanities and Social Science, Vol. 17(1), pp 15-21.
-Diabah, G. & N. A. A. Amfo (2018), To Dance or not to Dance: Masculinities in Akan Proverbs and Their Implications for Contemporary Societies, Ghaana Journal of Linguistics, No. 7 (2), pp. 179-198.
-Ennaji, M. (2008), Representations of Women in Moroccan Arabic and Berber Proverbs, International Journal of the Sociology of Language, No. 190, p. 168.
-Jayawardena, H.S.M.M. (2014), Representation of Women in Sinhala and French Proverbs, Social Sciences and Humanities, No. 2(3), pp. 107-116.
-Kerschen, L. (2012), American Proverb about Women, USA, Book Locker, First Edition.
-Lazar, M.M. (2007), Feminist Critical Discourse Analysis: Articulating a Feminist Discourse Praxis, Critical Discourse Studies. 4(2), pp. 141-164.
-Lazar, M.M.. (2000), Gender, discourse and semiotics: the politics of parenthood representations. Discouse and Society, Vol. 11(3), pp. 373-400.
-Lee, J. (2015), Chinese Proverbs: How Are Women and Men Represented?, Multidisciplinary Journal of Gender Studies, No. 4 (1), pp. 559-585.
-Mmadike, B. (2014), The Igbo Perception of Womanhood: Evidence from Sexist Proverbs, Research on Humanities and Social Sciences, Vol. 4(18), pp. 98-104.
-Mubarok, Y. (2017), Representation of Women in the Sundanese Proverbs, International E. Journal of Advances in Social Sciences, Vol 3 (7), pp. 205-213.
-Nasambu Barasha, M. (2017), Proverbs in Lubukusu and Ekegusii in Kenya: Empoweing or Disempowering for Women and Girls?, The Journal of Pan African Studies, Vol. 10 (7), pp. 155-173.
-Nisrane, T. G. & Tizazu, S. B. (2019), Discourse Analysis on the Representation of Women in Western Gurage Proverbs, International Journal of Environmental and Science Education, No. 6(14), pp. 335-343.
-Spender, D. (1980), Man Made Language, London: Loutledge.
مطالعات زبانی و بلاغی
دوره 14، شماره 32
مرداد 1402
صفحه 135-164

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار