اصول اخلاقی انتشار مقاله

سیاست اخلاقی مجله مطالعات زبانی و بلاغی بر اساس دستورالعمل‌های کمیته اخلاق نشر (COPE) تنظیم شده و با قوانین کمیته بین‌المللی هیئت تحریریه مجلات علمی مطابقت دارد. خوانندگان، نویسندگان، داوران و ویراستاران باید هنگام همکاری با این مجله از این سیاست‌های اخلاقی پیروی کنند. لطفاً برای اطلاعات بیشتر درباره دستورالعمل‌های اخلاقی و انتشار، موارد زیر را مطالعه کنید:

مسئولیت های نویسندگان

(http://publicationethics.org/files/International%20standards_authors_for%20website_11_Nov_2011.pdf)

 

  • سیاست های مربوط به نویسندگی و مشارکت:
    • فقط افرادی که معیارهای نویسندگی را دارا هستند باید به عنوان نویسنده در یک مقاله علمی معرفی شوند. نویسندگی مستلزم توانایی پذیرش مسئولیت عمومی برای محتوای مقاله است و شامل افرادی می‌شود که: (i) مشارکت قابل توجهی در طراحی، اجرا، جمع‌آوری داده‌ها، یا تحلیل/تفسیر مطالعه داشته‌اند؛ (ii) در نگارش اولیه مقاله یا بازنگری انتقادی آن از نظر محتوای علمی و فکری نقش فعالی داشته‌اند؛ و (iii) نسخه نهایی مقاله را بررسی و تأیید کرده و با ارسال آن برای انتشار موافقت نموده‌اند.
    • افرادی که سهم قابل توجهی در پژوهش داشته‌اند اما معیارهای نویسندگی را برآورده نمی‌کنند (مانند کمک‌های فنی، ویرایش و نگارش، یا پشتیبانی کلی)، نباید به عنوان نویسنده ذکر شوند. بلکه، مشارکت آن‌ها باید در بخش "تشکر و قدردانی" درج شود، مشروط به این که رضایت کتبی برای ذکر نامشان دریافت شده باشد.
    • نویسنده مسئول موظف است اطمینان حاصل کند که همه نویسندگان همکار معیارهای نویسندگی فوق را دارا هستند، افراد نامناسب به عنوان نویسنده معرفی نشده‌اند، و تمامی نویسندگان نسخه نهایی مقاله را بررسی و تأیید کرده و با ارسال آن برای انتشار موافقت کرده‌اند.

 

  • افشای تضاد منافع

نویسندگان باید هرگونه تضاد منافع احتمالی را در اولین فرصت ممکن افشا کنند؛ معمولاً از طریق ارسال فرم افشاگری در زمان ارسال مقاله و درج بیانیه‌ای در متن مقاله. تضاد منافع ممکن است شامل روابط مالی (مانند حق‌الزحمه‌ها، کمک‌های آموزشی، تأمین مالی، عضویت، اشتغال، مشاوره، مالکیت سهام، شهادت کارشناسی با دستمزد، یا توافقات مجوز ثبت اختراع) یا عوامل غیرمالی (مانند روابط شخصی یا حرفه‌ای، وابستگی‌ها یا اعتقادات مرتبط با موضوع مقاله) باشد. تمامی منابع مالی حمایت‌کننده پژوهش باید شفاف اعلام شوند، از جمله شماره‌ کمک‌های مالی در صورت وجود.

 

  • استانداردهای گزارش‌دهی

نویسندگان موظفند یافته‌های خود را به صورت دقیق، کامل و شفاف ارائه دهند. مقالات باید جزئیات کافی و ارجاعات مناسب را داشته باشند تا امکان بازتولید پژوهش فراهم شود. هرگونه تحریف اطلاعات، ادعاهای نادرست یا غیرواقعی غیر اخلاقی بوده و غیرقابل قبول است. داده‌های زیربنایی باید به صورت کامل و بدون حذف اطلاعات مهم ارائه شوند.

 

  • دسترسی و نگهداری داده‌ها

نویسندگان ممکن است ملزم به ارائه داده‌های خام پژوهش خود همراه با مقاله برای بررسی سردبیر شوند و باید آماده باشند تا این داده‌ها را در صورت امکان به صورت عمومی به اشتراک بگذارند. داده‌ها باید حداقل به مدت 10 سال پس از انتشار در دسترس پژوهشگران واجد شرایط باقی بمانند، ترجیحاً از طریق مخازن داده‌های سازمانی یا موضوعی، به شرطی که محرمانگی شرکت‌کنندگان حفظ شود و حقوق قانونی مربوط به داده‌های اختصاصی مانع انتشار آن‌ها نباشد.

 

  • سرقت علمی و خودسرقتی

تمامی مقالات باید عاری از هرگونه سرقت علمی، ساختگی بودن داده‌ها یا تحریف آن‌ها باشند. نویسندگان باید اطمینان حاصل کنند که آثارشان اصلی است و به‌درستی منابع و مطالب استفاده‌شده از دیگران را ارجاع داده‌اند. سرقت علمی شامل ارائه کار دیگری به عنوان کار خود، کپی‌برداری یا بازنویسی بخش‌های قابل‌توجهی از کار دیگران بدون ارجاع، یا ادعای نتایج پژوهش دیگران است. تمامی اشکال سرقت علمی رفتار غیر اخلاقی محسوب می‌شود و غیرقابل قبول است.

 

  • ارسال و انتشار هم‌زمان یا تکراری

مقالاتی که اساساً نتایج یکسانی از پژوهش را گزارش می‌دهند، نباید به طور هم‌زمان به بیش از یک نشریه ارسال یا در چندین مکان منتشر شوند. ارسال هم‌زمان یک مقاله به چندین نشریه، رفتار غیر اخلاقی و غیرقابل قبول است.

 

  • مشارکت در فرایند داوری همتا

نویسندگان موظفند به طور فعال در فرایند داوری همتا شرکت کنند. این شامل پاسخ‌گویی سریع به درخواست‌های سردبیر برای ارائه داده‌های خام، مدارک تأیید اخلاقی، رضایت بیماران و مجوزهای کپی‌رایت می‌شود. برای مقالات نیازمند بازنگری، نویسندگان باید نظرات داوران را به صورت سیستماتیک بررسی کرده، پاسخ دهند و مقاله اصلاح‌شده را در زمان تعیین‌شده ارسال کنند.

 

  • قدردانی از مشارکت‌ها

نویسندگان باید صراحتاً تمام منابعی که از پژوهش آن‌ها حمایت کرده‌اند را اعلام کنند. همچنین باید از آثاری که تأثیر قابل‌توجهی بر مطالعه آن‌ها داشته‌اند به درستی قدردانی کرده و آن‌ها را ارجاع دهند. اطلاعات خصوصی یا محرمانه نباید بدون اجازه کتبی از منبع آن‌ها استفاده یا گزارش شوند. نویسندگان باید از استفاده از اطلاعات محرمانه‌ای که در طول بررسی مقالات یا درخواست‌های مالی به دست آورده‌اند، خودداری کنند مگر با رضایت صریح نویسندگان اصلی.

 

  • اصلاح خطاهای بنیادی در آثار منتشرشده

هنگامی که نویسندگان متوجه خطاها یا نادرستی‌های مهمی در آثار منتشرشده خود می‌شوند، وظیفه دارند فوراً سردبیران یا ناشر مجله را مطلع کرده و با آن‌ها همکاری کنند تا مقاله را به صورت اصلاحیه (erratum) اصلاح کنند یا در صورت لزوم مقاله را پس بگیرند. اگر سردبیران یا ناشر از طریق یک شخص ثالث متوجه وجود خطا شوند و این ادعا تأیید شود، نویسندگان موظفند برای اصلاح یا اثبات صحت مقاله با مجله همکاری کنند.


مسئولیت های دبیران

(http://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf)

 

  • تصمیم‌گیری درباره انتشار

ویراستاران مسئول اطمینان از این هستند که تمامی مقالات ارسالی برای انتشار، فرآیند داوری دقیق و معتبری را طی کنند. این فرآیند معمولاً شامل حداقل دو داور متخصص در حوزه مرتبط است. سردبیر ارشد مسئولیت اصلی تصمیم‌گیری درباره پذیرش یا رد مقالات را بر عهده دارد. این تصمیمات بر اساس اعتبار علمی پژوهش، اهمیت و ارتباط آن برای مخاطبان مجله، ارزیابی‌های داوران، و رعایت استانداردهای قانونی و اخلاقی (از جمله مسائل مربوط به افترا، کپی‌رایت، و سرقت علمی) اتخاذ می‌شود. سردبیر ارشد می‌تواند در فرآیند تصمیم‌گیری نهایی با دیگر ویراستاران یا داوران مشورت کند.

 

  • بررسی منصفانه

ویراستاران باید تمامی مقالات ارسالی را صرفاً بر اساس شایستگی علمی آن‌ها ارزیابی کنند و هیچ‌گونه تبعیضی بر اساس ملیت، قومیت، باورهای مذهبی، جنسیت، مرتبه علمی، یا وابستگی سازمانی نویسندگان اعمال نکنند. تصمیمات مرتبط با ویرایش و انتشار باید مستقل از تأثیرات خارجی، از جمله سیاست‌های دولتی یا سازمانی، اتخاذ شوند. سردبیر ارشد اختیار کامل در زمینه محتوای علمی مجله و زمان‌بندی انتشار آن را دارد.

 

  • محرمانگی

ویراستاران موظفند محرمانگی مقالات ارسالی را در طول فرآیند داوری حفظ کنند. سیستم‌هایی باید وجود داشته باشد که از اطلاعات مقالات تحت بررسی و هویت نویسندگان و داوران محافظت کنند. ویراستاران باید تمام اقدامات لازم را برای جلوگیری از سوءاستفاده یا افشای غیرمجاز هر بخش از مقاله در طول فرآیند داوری و انتشار انجام دهند.

 

  • افشاگری و تضاد منافع

ویراستاران باید مقالات ارسالی را با رعایت کامل محرمانگی پردازش کنند و محتویات آن‌ها را فقط برای افرادی که مستقیماً در فرآیند داوری و انتشار دخیل هستند (مانند داوران و نویسنده مسئول) افشا کنند. ویراستارانی که با تضاد منافع واقعی یا بالقوه‌ای مواجه هستند (مانند روابط رقابتی، همکاری، مالی یا شخصی با نویسندگان، سازمان‌ها یا نهادهای مرتبط با مقاله) باید از پردازش مقاله خودداری کنند. در این شرایط، باید یک ویراستار دیگر یا عضو هیئت تحریریه برای مدیریت مقاله تعیین شود.

 

  • همکاری و مشارکت در بررسی تخلفات

ویراستاران موظفند در صورت بروز نگرانی‌های اخلاقی درباره یک مقاله ارسالی یا منتشرشده، اقدامات مناسب را انجام دهند. تمامی گزارش‌های مرتبط با رفتارهای غیر اخلاقی به‌طور کامل بررسی خواهند شد، حتی اگر مدت زیادی از انتشار مقاله گذشته باشد. ویراستاران از نمودارهای جریان COPE برای مدیریت موارد مشکوک به تخلف پیروی می‌کنند. اگر بررسی‌ها تأیید کند که نگرانی‌های اخلاقی معتبر هستند، مجله اقدامات اصلاحی لازم را انجام خواهد داد؛ این اقدامات می‌تواند شامل اصلاحیه، بازپس‌گیری مقاله، بیانیه نگرانی یا سایر اطلاعیه‌های رسمی باشد.


مسئولیت های داوران

(http://publicationethics.org/files/u7140/Peer%20review%20guidelines.pdf)

 

  • داوری منصفانه

داوری همتا یکی از پایه‌های اساسی ارتباطات علمی و فرآیندی حیاتی در پیشبرد علم است. داوران باید مقالات را با عینیت، انصاف و حرفه‌ای‌گری ارزیابی کنند و اطمینان حاصل کنند که نظرات آن‌ها عاری از هرگونه تعصب شخصی است. نظرات و قضاوت‌ها باید به صورت شفاف و با شواهد مستند ارائه شوند تا به سردبیر در تصمیم‌گیری کمک کنند. همچنین، داوران باید بازخوردهای سازنده‌ای ارائه دهند که به نویسندگان در بهبود مقاله کمک کند.

 

  • حق انصراف

داورانی که احساس می‌کنند برای ارزیابی مقاله تعیین‌شده صلاحیت ندارند یا قادر به تکمیل بررسی در زمان مقرر نیستند، باید سریعاً سردبیر را مطلع کنند و از فرآیند داوری انصراف دهند. در صورت آشنایی با سایر متخصصان واجد شرایط، می‌توانند آن‌ها را به سردبیر ارشد معرفی کنند. همچنین، داوران باید از ارزیابی مقالاتی که قبلاً درباره آن‌ها نظرات مکتوب به نویسنده ارائه کرده‌اند یا در مواردی که تضاد منافع دارند، خودداری کنند. این تضادها می‌تواند ناشی از روابط رقابتی، همکاری‌های علمی، مالی، سازمانی، شخصی یا ارتباط با افراد یا نهادهای مرتبط با مقاله باشد.

 

  • محرمانگی

داوران مسئول حفظ محرمانگی تمامی اطلاعات موجود در مقالاتی هستند که بررسی می‌کنند. مقالات باید به عنوان اطلاعات محرمانه تلقی شوند و نباید با هیچ فردی جز سردبیر ارشد به اشتراک گذاشته شوند. این الزام به محرمانگی شامل داورانی که دعوت به داوری را رد می‌کنند نیز می‌شود.

 

  • استانداردهای عینیت

داوری‌ها باید با عینیت کامل انجام شوند. بازخوردها و مشاهدات باید به وضوح بیان شوند و با استدلال‌های منطقی پشتیبانی شوند تا نویسندگان بتوانند از آن‌ها برای بهبود مقاله استفاده کنند. انتقاد شخصی از نویسندگان نامناسب بوده و باید از آن اجتناب شود.

 

  • تشخیص منابع

داوران باید آثار مرتبطی که توسط نویسندگان مورد استناد قرار نگرفته‌اند را شناسایی کنند و اطمینان حاصل کنند که اظهارات یا یافته‌هایی که قبلاً گزارش شده‌اند، با ارجاع مناسب همراه باشند. اگر داوران شباهت‌های عمده یا همپوشانی بین مقاله ارسالی و سایر آثار منتشرشده را شناسایی کردند، باید فوراً سردبیر ارشد را مطلع کنند.

 

  • تضاد منافع

داوران باید هرگونه تضاد منافع ناشی از روابط رقابتی، همکاری‌های علمی، یا ارتباط با نویسندگان، مؤسسات یا سازمان‌های مرتبط با مقاله را افشا کنند. در صورت شناسایی چنین تضادهایی، داوران باید فوراً سردبیر را مطلع کرده و از داوری انصراف دهند تا داوران جایگزین انتخاب شوند.

 

  • استفاده از مطالب منتشرنشده

مطالب منتشرنشده‌ای که در یک مقاله ارسالی افشا می‌شوند، نباید بدون اجازه کتبی صریح نویسندگان در تحقیقات داوران استفاده شوند. اطلاعات محرمانه یا ایده‌هایی که از طریق فرآیند داوری همتا به دست می‌آیند، باید محرمانه نگه داشته شوند و نباید برای منافع شخصی داور استفاده شوند، حتی اگر داور دعوت به داوری را رد کند.


مسئولیت های ناشر

(http://publicationethics.org/files/Code%20of%20conduct%20for%20publishers%20FINAL_1_0.pdf)

 

  • رسیدگی به رفتارهای غیر اخلاقی در نشر علمی

در مواردی که تخلف علمی، انتشار تقلبی، یا سرقت علمی مشکوک یا تأیید شود، ناشر با همکاری نزدیک با ویراستاران تمامی اقدامات لازم را برای بررسی موضوع و اصلاح مقاله مربوطه انجام خواهد داد. این اقدامات می‌تواند شامل انتشار سریع اصلاحیه (Erratum)، توضیحات (Clarification)، یا در موارد شدید بازپس‌گیری مقاله (Retraction) باشد. ناشر و ویراستاران متعهدند به شناسایی و جلوگیری از انتشار مقالاتی که شامل رفتارهای غیر اخلاقی در پژوهش هستند و تحت هیچ شرایطی چنین رفتارهایی را تشویق، تحمل یا به‌طور آگاهانه اجازه وقوع آن‌ها را نمی‌دهند.

 

  • دسترسی به محتوای مجله

ناشر متعهد است که دسترسی دائمی و حفظ پژوهش‌های علمی را تضمین کند. این هدف از طریق همکاری با سازمان‌های مرتبط و نگهداری آرشیو دیجیتال مطمئن برای حفظ دسترسی در آینده محقق می‌شود.

 

  • مدل کسب‌وکار ناشر

"دانشگاه سمنان" به عنوان ناشر، از مجله با تخصیص بودجه مشخص برای هر شماره منتشرشده حمایت مالی می‌کند. این بودجه بر اساس رتبه سالانه مجله در پرتال مجلات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران تعیین می‌شود. هزینه‌های تحت پوشش شامل راه‌اندازی و نگهداری زیرساخت‌های انتشار، عملیات روزمره مجله، پردازش مقالات در فرآیند داوری، ویرایش، انتشار، حفظ سوابق علمی، و آرشیوسازی است.


سیاست دسترسی باز و کپی رایت (حق چاپ)

مجله مطالعات زبانی و بلاغی یک مجله کاملاً دسترسی آزاد است، به این معنا که تمامی مقالات بلافاصله پس از انتشار برای تمامی کاربران در وب قابل دسترسی هستند. این مجله تحت مجوز  Creative Commons Attribution License 4.0 International (CC-BY 4.0)  فعالیت می‌کند. تحت این مجوز و سیاست دسترسی آزاد، نویسندگان مالکیت حق کپی‌رایت محتوای خود را حفظ می‌کنند، اما به هر فردی اجازه می‌دهند تا محتوا را دانلود، بازاستفاده، چاپ مجدد، اصلاح، توزیع و/یا کپی کند، مشروط بر این که نویسندگان اصلی و منبع به درستی ذکر شوند.

بیانیه کپی‌رایت

نویسندگان مالکیت و حقوق نشر آثار خود را به طور کامل و بدون محدودیت حفظ می‌کنند.


برنامه پشتیبان‌گیری الکترونیکی و حفظ محتوا

این مجله برنامه‌ای قوی برای پشتیبان‌گیری الکترونیکی و حفظ محتوای خود دارد تا دسترسی بدون وقفه به مقالات تضمین شود. این سیاست روش‌هایی را که نویسندگان مطالعات زبانی و بلاغی می‌توانند نسخه‌هایی از آثار خود را در صفحات وب شخصی، صفحات وب سازمانی، و مخازن موضوعی مختلف بایگانی کنند، مشخص می‌کند. مطالعات زبانی و بلاغی تحت مجوز دسترسی آزاد فعالیت می‌کند و مقالات بلافاصله پس از انتشار طبق شرایط خاص مجوز  Creative Commons Attribution License 4.0 International (CC-BY 4.0) قابل دسترسی هستند. از نویسندگانی که مقاله‌ای تحت مجوز دسترسی آزاد منتشر کرده‌اند، توصیه می‌شود به جای نسخه پذیرفته‌شده، نسخه نهایی منتشرشده (Version of Record) را به اشتراک بگذارند تا دید و تأثیرگذاری مقالات افزایش یابد. 

نویسندگان مجازند اطلاعات مربوط به چکیده و ارجاعات مقالات خود (مانند عنوان، نام نویسنده، تاریخ انتشار) و فایل کامل مقاله را در هر رسانه‌ای از جمله شبکه‌های اجتماعی مانند LinkedIn، Facebook، وبلاگ‌ها و Twitter بازنشر کنند. در هنگام اشتراک‌گذاری، توصیه می‌شود که لینک مقاله در وب‌سایت مطالعات زبانی و بلاغی نیز درج شود. بهتر است این لینک شامل شناسه دیجیتالی شیء (DOI) باشد که در اطلاعات ارجاع مقاله به صورت آنلاین موجود است.

نویسندگان می‌توانند مقاله خود را در وب‌سایت شخصی خود، مخزن سازمانی یا آرشیو خود قرار دهند. 

این نشریه هم اکنون در بسترهای زیر به صورت آرشیو نگهداری می شود:


سیاست و فرآیند رسیدگی به شکایات و درخواست بازنگری

ما از حق نویسندگان برای اعتراض به تصمیمات سردبیران، در صورتی که دلایل موجهی وجود داشته باشد، حمایت می‌کنیم. با این حال، نویسندگان باید شواهد قوی یا داده‌های جدیدی ارائه دهند تا به نگرانی‌های سردبیران و داوران پاسخ دهند. توجه داشته باشید که سردبیران به ندرت تصمیمات اولیه خود را تغییر می‌دهند و نباید به فرآیند اعتراض به‌عنوان مسیری رایج برای انتشار مقاله اتکا کرد. در صورت رد مقاله، به شدت توصیه می‌شود مقاله خود را به مجله دیگری ارسال کنید. تصمیمات هیئت تحریریه که بر اساس ارزیابی‌های بی‌طرفانه داوران اتخاذ می‌شوند، نهایی و معمولاً غیرقابل تغییر هستند.

اگر با تصمیم مجله مخالف هستید و معتقدید دلیل موجهی برای اعتراض دارید، مراحل زیر را دنبال کنید:

  1. به وضوح نگرانی‌های خود را توضیح دهید و دلایل مخالفت با تصمیم را بیان کنید.
  2. هرگونه اطلاعات یا داده اضافی که مایلید در فرآیند بررسی در نظر گرفته شود، به سردبیران ارائه دهید.
  3. اگر معتقدید داوران در قضاوت درباره مقاله شما اشتباه کرده‌اند، اشتباهات را مشخص کرده و شواهد لازم را ارائه کنید.
  4. اگر معتقدید در فرآیند داوری تضاد منافع وجود داشته است، شواهد خود را ارائه دهید.

برای هر مقاله فقط یک درخواست بازنگری پذیرفته می‌شود. پس از دریافت درخواست، سردبیران ممکن است با داوران و ویراستارانی که مقاله را بررسی کرده‌اند، مشورت کنند.

تصمیمات سردبیران و هیئت تحریریه درباره درخواست‌های بازنگری نهایی است. این تصمیمات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • تأیید رد مقاله،
  • درخواست بررسی مجدد توسط داوران دیگر، یا
  • درخواست ارسال نسخه بازبینی‌شده مقاله.