بررسی و تحلیل رویکردهای مفهوم‌سازی عشق، در اشعار یدالله بهزاد کرمانشاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

2 استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. (نویسندة مسئول)

3 استادیار زبان و ادبیات کردی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر، به بررسی و تحلیل رویکردهای مفهوم‌سازی عشق در سروده‌های شاعر معاصر، یداللّه بهزاد کرمانشاهی می‌پردازد. این پژوهش با اتّخاذ روش توصیف و تحلیل داده‌ها و با تکیه بر مبانی و اصول بنیادین استعارۀ مفهومی، سعی دارد با شناسایی و تحلیل حوزه‌های مبدأ به‌‌کاررفته در استعاره‌های اشاره‌شده، به لایه‌های پنهان این تصویرسازی‌ها پی ببرد و جهان‌بینی مسلّط بر افکار شاعر را واکاوی و تحلیل کند. نتایج پژوهش حاضر، حاکی از آن است که یداللّه بهزاد برای عینی‌سازی مفهوم عشق، از حوزه‌های مبدأ متنوّعی از قبیل انسان‌انگاری، شیء‌انگاری، خوراک‌پنداری، مکان‌مندی، عناصر طبیعت، سلامت و بیماری، گرما و نور، بند و اسارت، کارها و امور مقدّس و طرح‌واره‌های مربوط به سفر و مسیر، به‌وفور استفاده کرده است. گفتنی است لایه‌های پنهان این تصویرسازی‌ها دربردارندۀ معانی و مفاهیم مثبت در مقولۀ عشق است. این نگرش مثبت تا حدّی است که حتّی زمانی که از حوزه‌های مبدأ منفی استفاده می‌کند، نگاهش ­به عشق، مثبت و دلگرم‌کننده است؛ درنتیجه، می‌توان گفت شاعر مذکور با جهان‌بینی کاملاً مثبت، عشق را برانداز کرده است. وی عشق را معجزه‌گری می‌داند که عامل جنب‌وجوش و فعّالیت‌های ثمربخش در جهان و مایۀ حیات، خوش‌دلی و کمال انسان است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A study and analysis of love conceptualization approaches in the poems of Yadollah Behzad Kermanshahi

نویسندگان [English]

  • Hashem Karami 1
  • Nasrin Aliakbari 2
  • zaniar naghshbandi 3
1 Department of Persian language and literature and literature, university of Kurdistan, Iran
2 Department of Persian Leaguage and Literature, Faculty of Language and Literature, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Kurdish Language and Literature, Faculty of Language and Literature, University of Kurdistan, Sanandaj.
چکیده [English]

The present study examines and analyzes approaches to conceptualization of love in the work of contemporary poet Yadollah Behzad Kermanshahi. Adopting the method of description and analysis of data and relying on foundations of conceptual metaphor, this study tries to discover the hidden layers of imagery through identifying and analyzing the source domains of the metaphors   and to explore the thoughts predominating over the poet’s worldview. The results indicate that Behzad uses a wide variety of source domains such as anthropomorphism, reification, foodification, spatiality, elements in nature, health and illness, heat and light, shackles and imprisonment, sacred tasks and affairs, and schemas related to journey and direction. It must be noted that the hidden layers of these images entail positive meaning and concepts of love to the extent that, even when the poet uses negative source domains, his view of love is still positive and reassuring. Therefore, it could be stated that the poet assesses love with an absolutely affirmative worldview, considering it as a miracle that is the essence and delight of life and gives rise to hustle and bustle and fruitful activities in the world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cognitive linguistics
  • conceptual metaphor
  • abstract concepts
  • love
  • Yadollah Behzad Kermanshahi
- استاک‌‌‌‌ول، پیتر (۱۳۹۳)، درآمدی بر شعرشناسی شناختی، ترجمۀ لیلا صادقی، تهران: مروارید.
- افراشی، آزیتا، سیدمصطفی عاصی و کامیار جولایی (۱۳۹۴)، استعاره‌های مفهومی در زبان فارسی، تحلیلی شناختی و پیکره‌مدار، مجلۀ زبان‌شناخت، سال 6، شمارۀ 2، صص ۳۹-۶۱.
- اونز، وی ویان و ملانی گرین (۱۳۹۸)، زبان‌شناسی شناختی، ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی، تهران: آگاه.
- بهزاد، یداللّه (۱۳۸۷)، یادگار مهر، تهران: آگاه.
- بهزاد، یداللّه  (1391)، گلی بی‌رنگ، تهران: مهرویستا.
- بیگزاده، خلیل و عطا الماسی (۱۳۹۵)، جلوه‌های مقاومت در شعر یداللّه بهزاد کرمانشاهی، ادبیات پایداری، سال 8، شمارۀ ۱۵، صص ۱۰۳-۱۲۵.
- بیگزاده، خلیل و عطا الماسی(1395)، جلوه‌های اوصاف رضوی در خراسانی‌های یداللّه بهزاد کرمانشاهی، فصلنامۀ‌ فرهنگ رضوی، سال 4، شمارۀ 13، صص ۷۳-۹۲.
- براتی، مرتضی (۱۳۹۶)، بررسی و ارزیابی نظریۀ استعارۀ مفهومی، فصلنامۀ مطالعات زبانی و بلاغی، سال ۸، شمارۀ ۱۶، صص ۵۱-۸۴.
- پورابراهیم، شیرین و مریم‌‌سادات غیاثیان (۱۳۹۲)، بررسی خلّاقیت‌های شعری حافظ در مفهوم‌سازی عشق، فصلنامۀ نقد ادبی، سال ۶، شمارۀ ۲۳، صص ۵۹-۸۲.
- حسینی آبباریکی، سیدآرمان و سلما ساعدی (۱۳۹۸)، بررسی نوستالژی در اشعار یداللّه بهزاد کرمانشاهی، پنجمین همایش ملّی پژوهش‌های نوین در حوزۀ زبان و ادبیات ایران (با رویکرد فرهنگ مشارکتی)، تهران.
- راسخ‌مهند، محمّد (۱۳۹۳)، درآمدی بر زبان‌شناسی شناختی نظریه‌ها و مفاهیم، تهران: سمت.
- شفیعی کدکنی، محمّدرضا (۱۳۷۵)، صور خیال در شعر فارسی، تهران: آگاه.
- صفوی، کورش (۱۳۸۳)، درآمدی بر معنی‌شناسی، تهران: سورۀ مهر.
- صفوی، کورش(1398)، استعاره، چ2، تهران: علمی.
- قاسم‌زاده، سیدعلی (۱۳۹۸)، استعارۀ مفهومی در نظام فکری نعیم فراشری، فصلنامۀ مطالعات زبانی و بلاغی، سال ۱۰، شمارۀ ۲۰، صص 389-416.
- کووچش، زلتان (۱۳۹۶)، استعاره‌ها از کجا می‌آیند؟ شناخت بافت در استعاره، ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی، تهران: آگاه.
- کووچش، زلتان (1398)، استعاره مقدّمه‌ای کاربردی، ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی، چ3، تهران: آگاه.
-لیکاف، جورج و مارک جانسون (۱۳۹۵)، استعاره‌هایی که با آن‌ها زندگی می‌کنیم، ترجمۀ هاجر آقاابراهیمی، چ2، تهران: علم.
- نادری‌فر، عبدالرّضا و فراست پیروزی‌نژاد (۱۳۹۹)، مؤلّفه‌های نوستالژی در شعر یداللّه بهزاد، رخسار زبان (نقد زبانی و ادبی)، سال 4، شمارۀ 12، صص ۴۱-۶۴.
-Deignan, A. (2005), Metaphor and corpus Linguistics: converging evidence in Language and communication research. Amesterdam/ Philadelphia: John Benjamin Publication Company.
- Kovecses, Z. (2000), Metaphor and emotion: Language, culture and body in human Feeling. New York/ Cambridge: Cambridge university press.
- Kovecses, Z. (2010), Metaphor: a practical introduction. (2nd. ed.) Oxford University of Chicago press.
- Lakoff, George. and Johnson, Mark. (1980). Metaphors We Live By, Chicago, University of Chicago press.
- Lakoff, G. (1987), Women, Fire, and dangerous things: What categories reveal about the mind, IL: University of Chicago press.
- Lakoff, G. (1993). "The Contemporary Theory of Metaphor" . In Andrew Ortony. (ed). Metaphor and Thought. Second Edit. Cambridge: Cambridge, University Press.