سبک‌ نثر معین الدّین جوینی در نگارستان بر اساس سبک‌شناسی تکوینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

2 گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران (نویسنده مسئول)

چکیده

 دانش سبک‌شناسی از دانش‌های ادب فارسی است که از لحاظ تاریخی سابقه طولانی ندارد.این دانش، در ایران نیز به صورت علمی با پژوهش‌های محمدتقی بهار آغاز می‌شود. از نظر برخی از نویسندگان، سبک‌شناسی تنها روشی است که قادر است تفاوت‌های فردی شاعران و نویسندگان را به صورت علمی نشان دهد و از طریق بررسی و تحلیل ویژگی‌های واژگانی، نحوی، ساختمان جمله‌ها، زبان مجازی، پیکرة زبانی نویسنده را توصیف و بیان می‌کند. در ادبیات اروپا نیز، لئو اشپیتزر آلمانی از سبک‌شناسانی است که در این زمینه نظریه‌پردازی کرده است. در پژوهش‌های سبک‌شناسی، سبک را به سه گونة دوره‌ای، ادبی، شخصی و تکوینی تقسیم می‌کنند. این پژوهش برآن است تا سبک شخصی معین‌الدین جوینی را در کتاب نگارستان بررسی نماید. هرچند این اثر نیز به روش گلستان سعدی نگاشته شده است؛ امّا در هر حال هر نویسنده دارای سبک خاص خود می‌باشد که منحصر به فرد است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد جوینی در بیان مسائل عرفانی، اخلاقی، مذهبی و ... از روش خاصی در حیطة زبانی، ادبی و فکری استفاده کرده است که سبک شخصی وی را از دیگر نویسندگان متمایز می‌کند.  
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of Moinuddin jovini's Prose style in Developmental Stylistic Point of View

نویسندگان [English]

  • Narges Rezvani Moghadam 1
  • Iraj Mehraki 2
  • Azar Daneshgar 1
1 Department of Persian Language and Literature, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
2 Department of Persian Language and Literature, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
چکیده [English]

The science of stylistics is one of the sciences of Persian literature that does not have a long history. This knowledge in Iran also begins scientifically with the research of Mohammad Taghi Bahār. For some writers, stylistics is the only way that can scientifically show the individual differences between poets and writers and describes and expresses the author through the study and analysis of lexical features, syntax, sentence structure, virtual language, linguistic body. In European literature, too, the German Leo Spitzer is one of the stylists who has theorized in this field. In stylistic research, style is divided into three types: periodic, literary, personal and developmental. This study intends to examine the personal style of Moinuddin Jovayni in the Negarestan. Although this work is also written in the way Golestan Saadi(saʿdi); But in any case, each author has his own style that is unique. The research method is descriptive and analytical. The research findings show that Jovayni has used a special method in expressing mystical, moral, religious, etc. issues in the field of linguistic, literary and thought that distinguishes his personal style from other writers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Personal Style
  • Leo Spitzer
  • Moinuddin Jovini
  • Negarestan
قرآن کریم
- ایاز، حمید، 1396، بررسی تطبیقی مفاهیم نمادین جانوران در متون حماسی، غنایی و عرفانی با تکیه بر شاهنامة فردوسی، خمسة نظامی و مثنوی معنوی مولوی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب.
- بهار، محمدتقی، 1390، سبک‌شناسی یا تاریخ تطوّر و نثر فارسی، جلد سوم، چاپ چهارم، انتشارات زوّار، تهران.
- پورداوود، ابراهیم، 1380، فرهنگ ایران باستان، تهران، انتشارات اساطیر.
- جوینی، معین‌الدین، 1398، نگارستان، مصحّحان علی‌اکبر عباس‌آبادی، هادی عباس‌آبادی، نرگس رضوانی‌مقدم ، دو جلدی، طبس، انتشارات فراونگ.
- دوستخواه، جلیل، 1385،اوستا، کهن‌ترین سرودهای ایرانیان، تهران، انتشارات مروارید.
- سمرقندی، دولتشاه ابن علاء الدوله، 1366، تذکره الشعرا، به کوشش محمد رمضانی، چاپ دوم، تهران،انتشارات پدیده خاور.
- شریف پور، حسین، 1392، بررسی ویژگی‌های سبکی نگارستان جوینی، فصلنامة تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی، سال ششم، شماره دوم، شماره پیاپی 20، صص 57-75.
- شمیسا، سیروس، 1390، نگاهی تازه به بدیع، چاپ چهارم،تهران،  انتشارات میترا.
- شمیسا، سیروس 1395، کلیّات سبک‌شناسی، چاپ پنجم،تهران،  انتشارات میترا.
- شمیسا، سیروس1381، بیان، چاپ نهم، تهران، انتشارات فردوس
-  شیرانی مریم؛ میرباقری علی اصغر،1394،تکرار موجز، سبک‌شناسی احمد غزّالی براساس رویکرد اشپیتزر، متن شناسی ادب فارسی، دورة7، صص1-18.
-  صفا، ذبیح‌الله، 1369، تاریخ ادبیات در ایران، جلد سوم،تهران، انتشارات فردوس.
- عبادیان، محمود، 1372، درآمدی بر سبک‌شناسی در ادبیات، چاپ دوم ، تهران، انتشارات آوای نور.
- عقدایی، تورج، 1381، نقش خیال، زنجان، انتشارات نیکان کتاب.
- غلامرضایی، محمّد،1381، سبک‌شناسی شعر فارسی از رودکی تا شاملو، تهران، انتشارات جامی.
- غنی، قاسم، 1389، بحث در آثار و افکار و احوال حافظ، چاپ یازدهم، تهران،انتشارات زوّار.
- غیاثی، محمدتقی، 1368، درآمدی بر سبک‌شناسی ساختاری، تهران، انتشارات شعلة اندیشه.
- فتوحی، محمود، 1390، سبک‌شناسی نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها، تهران، انتشارات سخن.
- ماهیار، عباس، 1393، عروض فارسی، شیوه‌ای نو برای آموزش عروض و قافیه،تهران، نشر قطره.
- معین، محمد، 1386، فرهنگ فارسی معین، 6 جلدی، چاپ دوم، تهران، انتشارات نامن.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، 1380، جلد هفتم، چاپ سی و دوم، قم، انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
– مجد، امید، سیّدزاده، نسرین،1399، سبک‌شناسی رباعیّات سعدی، مجلة علمی مطالعات زبانی و بلاغی، سال11، شمارة 22، سمنان.
- میبدی، ابوالفضل رشیدالدّین، 1376، کشف الاسرار و عدّه الابرار، به اهتمام علی اصغر حکمت، جلد سوم و پنجم، تهران، انتشارات امیرکبیر.
- نفیسی، سعید، 1329، کنجکاوی‌های علمی و ادبی، تهران،انتشارات دانشگاه تهران.
- هاشمی، احمد، 1393، جواهر البلاغه، چاپ پنجم، قم، انتشارات دارالفکر
- همایی، جلال الدّین، 1391، فنون و بلاغت و صناعات ادبی، چاپ سی و دوم، تهران، نشر هما.