از شعر تا روایت با استاد مظاهر مصفا نگاهی به دفتر نسخه اقدم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان

چکیده

 منظومه­ها یا چارپاره­های مظاهر مصفا که در دفتر نسخة اقدم گرد آمده است از چشم­اندازهای گونه­گونی درخور درنگ است: تعامل جانب شاعرانه با وجه روایی، رنگ رمانتیک، سرگذشت­گویی و گذار در خاطرات خصوصا یادهای کودکی، جلوه­گری تجربة شخصی و توصیف جزئیات، صبغة اقلیمی و بازتاب گستردة فرهنگ عامه، گذر از فردی­ترین رنج­ها تا دردهای ملی و حتی زخم­های تاریخی ایران، نقش­آفرینی تداعی در دگرگونی فضاها، مخاطبه­های غریب از خطاب به کوه تا آینه و حتی برادر دوساله­ای که پیش از تولد شاعر درگذشت اما نام و شناسنامه و خاطره­اش را به او بخشید. این نوشتار کوششی است برای شناساندن این منظرها هر چند به اجمال؛ با تکیه بر نمونه­های شاخص­تر و به­ویژه تاکید بر جایگاه این دفتر متفاوت در شناختن جوانبی مغفول مانده از شاعر.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

From Poetry to Narration with Mazaher Mosaffa: Taking a look at'The Proceedings' (Noskhe-ye Eghdam)

نویسنده [English]

  • Hamidreza Tavakkoli
Semnan University
چکیده [English]

Mazaher Mossafa’s poems or continuant couplets  which are collected in ‘The Proceedings’ (Noskhe-ye Eghdam) are noteworthy from different perspectives: the interaction between the poetic side and narrative aspect; the romantic color; story-telling and the transition of memories, especially childhood ones; parading personal experiences and describing the details; climatic coloring and the reflection of the folklore, passing through the most personal agonies to national distress or even the historical injuries of Iran; the role of association in altering atmospheres; weird conversations, from addressing a mountain to addressing a mirror and even to addressing his two year old brother passed away before the birth of the poet but granted his name and memory and birth  certificate to him. This piece of writing is an endeavor to pinpoint these perspectives, though in short, emphasizing the prominent cases, particularly focusing on the status of this distinct collection in order to recognize the unnoticed facets of the poet.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mazaher Mossafa
  • The Proceedings (Noskhe-ye Eghdam)
  • narrative poetry
  • childhood memory
  • recounting personal experience
-امین­­پور، قیصر (1372)، آینه­های ناگهان، تهران: سراینده.
- امین­­پور، قیصر (1386)، دستور زبان عشق، تهران: مروارید.
-بارفورد، فیلیپ (1371)، سمفونی­ها . آوازهای مالر، ترجمة محمدرضا فیاض، تهران: ماهور.
-بلاوکف، کورت (1371)، ترانة زمین: زندگی گوستاو مالر، ترجمة علی­اصغر بهرام­بیگی، تهران: آگاه.
-بهار، محمدتقی (1354)، دیوان، ج1، چ3، تهران: امیرکبیر.
-توکلی، حمیدرضا (1394)، از اشارت­های دریا: بوطیقای روایت در مثنوی، چ3، تهران: مروارید.
- جعفری، مسعود (1396)، تغییر جایگاه شاعران در تاریخ ادبیات، مجلة بخارا، ش 119، مرداد و شهریور، ص 150-171.
- جعفری، مسعود  (1378)، سیر رمانتیسم در اروپا، تهران: مرکز.
-جعفری، مسعود(1386)، سیر رمانتیسم در ایران، تهران: مرکز.
-حمیدیان، سعید (1396)، شرح شوق، ج1، چ6، تهران: قطره.
-دهقانی، محمد (1398)، در سوگ دکتر مظاهر مصفا: شاعر هرگزآباد بعد هیچستان، مجلة فرهنگ­بان، ش3، س1، پاییز، ص 289-293.
- سعدی (1389)، گلستان، تصحیح و توضیح غلام­حسین یوسفی، چ9، تهران: خوارزمی.
- شفیعی کدکنی، محمدرضا (1380)، ادوار شعر فارسی، ویراست دوم، تهران: سخن.
- شمس قیس رازی (1360)، المعجم فی معاییر اشعار العجم، به تصحیح محمد قزوینی، بازنگری مدرس رضوی، چ3، تهران: زوار.
- عباسپور، شکیبا (1376)، چارپاره، فرهنگنامة ادبی فارسی، تهران: ارشاد.
-عباسپور، شکیبا(1376)، منظومه، فرهنگنامة ادبی فارسی، تهران: ارشاد.
-فرخ­زاد، فروغ (1342)، تولدی دیگر، تهران: مروارید.
- قشیری، ابوالقاسم (1374)، ترجمة رسالة قشیریه، تصحیح بدیع­الزمان فروزانفر، چ4، تهران: علمی و فرهنگی.
- مصفا، مظاهر (1335)، پاسداران سخن، تهران: زوار.
- مصفا، مظاهر(1343)، دربارة شعر معاصر فارسی، مجلة جهان امروز، ش5، 8 دی ماه، نقل شده ذر: [پیوست] اشک معشوق: مجموعه اشعار مهدی حمیدی شیرازی، 1394، چ13، تهران: صدای معاصر.
- مصفا، مظاهر(1389)، در شهر خالی از مرد: گزین سروده­ها، به کوشش شاهرخ حکمت، تهران: نشر نویسنده.
- مصفا، مظاهر(1374)، دم خونین، نامة شهیدی، تهران: طرح نو، ص 521-528.
- مصفا، مظاهر(1340)، ده فریاد، تهران: ابن سینا.
-مصفا، مظاهر (1398)، گزینة اشعار، چ2، تهران: مروارید.
- مصفا، مظاهر (1395)، نسخة اقدم، تهران: نشر نو.
میرصادقی، میمنت (1376)، واژه­نامة هنر شاعری، چ2، تهران: کتاب مهناز.
هجویری (1387)، کشف­المحجوب، مقدمه تصحیح و تعلیقات: محمود عابدی، چ4، تهران: سروش.
یوسفی، غلام­حسین (1377)، چشمة روشن: دیدار با شاعران، چ8، تهران: علمی.