بررسی تطبیقی معنای استعاره‌ها از نظر شیخ محمدرضا اصفهانی و دونالد دیویدسون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استادیار موسسه تحصیلات تکمیلی دوحه و پژوهشکده علوم شناختی

چکیده

استعاره در غرب، ازجمله موضوعاتی است که از چشم‌اندازهای متعددی بررسی و نظریه‌های مختلفی دربارة آن ارائه شده است. استعاره در سنّت بلاغی اسلامی از نظر تعریف و کاربرد، قلمرو محدودتری دارد. همة نظریه‌پردازان استعاره، هم در غرب و هم در بلاغت اسلامی، بر این باورند که استعاره علاوه بر معنای حقیقی و تحت‌اللفظی، دارای معنایی ثانویه و مجازی است؛ اما در این میان، دو دیدگاه خلاف‌آمد عادت وجود دارد. دونالد دیویدسون و محمدرضا اصفهانی، این مبنا را نمی‌پذیرند. در باور آن‌ها استعاره جز معنای تحت‌اللفظی، معنایی دیگر ندارد و بحث استعاره‌ها مربوط به حوزة کاربرد آن‌ها و تأثیری است که این کاربرد در یک بافت و زمینة خاص ایجاد می‌کند. در باب نظریة دیویدسون، مقاله‌ها و رساله‌های بسیاری نوشته شده، در حالی که نظریة شیخ اصفهانی با وجود مقدّم بودن بر دیدگاه دیویدسون، حتّی در میان اهل بلاغت ایرانی، ناشناخته مانده است. این مقاله ضمن بررسی مفصّل دیدگاه اصفهانی، به بیان شباهت‌های نظریة دیویدسون با آن، می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study about the Meaning of Metaphors According to Mohammad Reza Isfahani and Donald Davidson’s theories

نویسندگان [English]

  • morteza Barati 1
  • Hossien Dabbagh 2
1 دانش آموخته دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز
2 استادیار موسسه تحصیلات تکمیلی دوحه و پژوهشکده علوم شناختی
چکیده [English]

Metaphor in the West countries is an issue that has been examined from a variety of perspectives. In the Islamic rhetorical tradition, metaphor has a more limited realm for its definition and application. All the metaphor theorists, both in the West and in Islamic rhetoric, believe that metaphor, in addition to the literal meaning, has a secondary and figurative meaning, but there are two opposite views. Donald Davidson and Mohammad Reza Isfahani do not accept this basis. In their views, metaphor, in addition to the literal meaning, has no other meaning, and the issue of metaphors relates to their application and is related to the effect that makes this application in a particular context. Many articles and treatises have been written about Davidson's theory, while the theory of Sheikh Isfahani remains unknown even among the Iranian rhetoricians. This article deals with the similarities of Davidson's theory and Isfahani's view.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Metaphor
  • Isfahani
  • Davidson
  • Literal meaning
-‌ قرآن کریم، ترجمة ابوالفضل بهرام‌پور.
- ابن رشیق، ابوعلى‌ حسن‌ بن‌ رشیق ‌(1907م)، العمده، قاهره: المکتوب.
- اصفهانی، محمّدرضا (1413ق)، وقایه الأذهان، قم: مؤسسة آل البیت (ع) لإحیاء التراث.
- براتی، مرتضی (1395)، بررسی و ارزیابی نظریة استعارة مفهومی، دوفصلنامة مطالعات زبانی و بلاغی، دورة 8، شمارة 16، صفحه 51-84.
- براتی، مرتضی و دیگران (1395)، مفهوم‌شناسی تطبیقی استعاره در غرب و  بلاغت اسلامی، فصلنامه جستارهای نوین ادبی، دورة 49، شمارة 192، صص 107-128.
- بروجردی، حسین (1419ق)، الحجه فی الفقه، اصفهان: مؤسسه الرساله.
- دباغ، حسین (1393)، مجاز در حقیقت؛ ورود استعاره‌ها در علم، تهران: هرمس.
- راغب اصفهانی، حسین بن محمّد (1412ق)، المفردات، فی غریب القران، بیروت: دارالعلم، الدار الشامیه.
- مظفر، محمّدرضا (1378)، اصول فقه، چ5،  قم: اسماعیلیان.
- سبحانی تبریزی، جعفر (1435ق)، المبسوط فی اصول الفقه، قم: مؤسسه امام صادق (ع).
- سکّاکی‌، یوسف ‌(1317ق)، مفتاح‌ العلوم‌، بیروت‌: دارالکتب‌ العلمیه‌.
- شیرازی، احمد امین (1373)، آیین بلاغت، تهران: دفتر انتشارات اسلامی.
-فردوسی، ابوالقاسم. (1373). شاهنامة فردوسی بر اساس چاپ مسکو، به کوشش سعید حمیدیان، تهران: قطره
- محقق داماد، مصطفی (۱۳۶۲)، مباحثی از اصول فقه، ج1، چ1 تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
- میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن (1378)، قوانین الاصول، تهران: مکتبه العلمیه الاسلامیه.
- نظامی عروضی (1366)، چهار مقاله، تصحیح دکتر محمّد معین، تهران: امیرکبیر.
-Black, M. (1977), More about metaphor,Dialectica, Vol. 31, No. 3‐4, pp. 431-457.
-Davidson, Donald (1985), A Nice Derangement of Epitaphs. The Philosophy of Language, ed. by A. P. Martinich, New York: Oxford University Press.
-Davidson, D. (1978), What metaphors mean, Critical inquiry, pp. 31-47.
Frost, Robert (1939), The Figure a Poem Makes, in Collected Poems of Robert Frost, Oxford University Press.
-Leezenberg, M. (2001), Contexts of metaphor, ELSEVIER SCIENCE Ltd.
-Low, G., A. Deignan, L. Cameron, & Z. Todd (2010),Researching and applying metaphor in the real world, Amsterdam: John Benjamins Publishing.
-Stainton. Robert. J (2003), Speaker Meaning and Davidson on Metaphor, Canadian Philosophical Association, Vol. 42, No. 2. pp. 345-354.
-Tirrell, L. (1991), Reductive and Nonreductive Simile Theories of Metaphor, Journal of Philosophy, Vol. 88, No. 7, pp. 337-358.