تحلیل پارودی در خارستان ادیب قاسمی کرمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

3 دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

پارودی یا نقیضه، ترفندی هنری است که در آن تقلیدی طنزآمیز از اثر ادبی جدّی صورت می‌گیرد. در این پژوهش، خارستان، پارودی طنزآمیز ادیب قاسمی کرمانی (1308-1238 ش ) در دو سطح روساخت و ژرف‌ساخت، یعنی لفظ و صورت و معنا، به روش تحلیل مقایسه‌ای محتوای متن و با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای، بررسی شده است. ادیب کرمانی، یکی از نویسندگان و شاعران حوزة ادبیات انتقادی و فولکوریک است و کتاب خارستان وی به پیروی از گلستان سعدی نوشته شده و او در قبال واژه‌های استوار، اصیل و ادبی و موضوعات جدّی مطرح در گلستان، از کلمات و عبارات خاص و موضوعات غیرجدّی و عمدتاً مطایبه‌آمیز و انتقادی استفاده کرده است. پاسخ به سؤال اصلی تحقیق، یعنی چگونگی کاربرد مهم‌ترین ابزارهای نقیضه‌پردازی در اثر مذکور و میزان موفقیت قاسمی در آن، هدف نویسندگان است. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که نویسنده توانسته با کاربرد واژگان محلّی و عامیانه، تعبیرات و اصطلاحات صنف شال‌بافان، کنایات و ضرب‌المثل‌های خاص مردم کوچه و بازار، در شکل ساختاری گلستان، به تناوب، هر سه نوع نقیضۀ لفظی، صوری و محتوایی را در اثر خود بگنجاند و در شکل دادن نقیضه‌ای طنزآمیز بر گلستان سعدی، موفقیتی نسبی را کسب کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Parudi's analysis in "Kharestan" by AdibGhasemiKermani

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Heydari 1
  • MARYAM KHALILI JAHANTIGH 2
  • Mohammad Barani 3
1 sistan&Balochestan University
2 PERSIAN LANGUAGE AND LITERATURE DEPT,UNIVERSITY OF SISTAN AND BALUCHESTAN
3 Sistan&Balochestan University
چکیده [English]

Parody" or "contradiction" is an artistic trick in which a humorous imitation of a serious literary work takes place. In this research, the most important tool of "Kharestan"; AdibGhasemiKermani's satirical parody (1308-1238 Hijri / 1849-1929 AD) has been studied in two levels of surface structure and deep structure by comparative analysis using library tools, that is, word, form, and meaning.AdibKermani is one of the authors and poets in the field of critical and folklore literature. And his book "Kharestan" is written with the following of GolestanSaadi and he has used special words and phrases and non-natural and mostly comparative and critical words in response to the stable, original and literary words and serious issues raised in Golestan. Answer the main research question; That is, how to use the most important tools of controversy in the work and the degree of success of Ghasemi in it, is the goal of the authors. The results of the research show that the author has been able to use the local and slang words, interpretations and terms of
Weaver's scarf class, specific allusions and proverbs of people in the streets and bazaars, in the structural form of Golestan, alternately, all three types of verbal, formal and content contradictions. Include in your work and achieve relative success in forming a humorous contradiction on GolestanSaadi.

کلیدواژه‌ها [English]

  • AdibghasemiKermani
  • Parody
  • Kharestan
  • GolestanSa`di
  • Critical Literature and Folk Language
- آرتور پلارد (1378)، طنز، از مجموعه سبک‌ها، مکتب‌ها و اصطلاح‌های ادبی و هنری، ترجمة سعید سعیدپور، چ 1، تهران: نشر مرکز.
- اخوان ثالث، مهدی (1384)، نقیضه و نقیضه‌پردازان، به کوشش ولی‌الله درودیان، چ 1، تهران: نشر مرکز.
- اخوّت، احمد (1371)، نشانه‌شناسی مطایبه، چ 1، اصفهان: نشر فردا.
- ارسطو (1343)، فنّ شعر، ترجمة عبدالحسین زرین‌کوب، چ 1، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
- اصلانی، محمّدرضا (1385)، فرهنگ واژگان و اصطلاحات طنز، چ 1، تهران: کاروان.
- بهزادی اندوهجردی، حسین (1370)، تذکرة شاعران کرمان، به کوشش ایرج افشار، چ 1، تهران: هیرمند.
- بهزادی اندوهجردی، حسین (1383)، طنزپردازان ایران از آغاز تا پایان دورة قاجار، چ 1، تهران: دستان.
- جان موریل (1392)، فلسفة طنز، ترجمة محمود فرجامی و دانیال جعفری، چ 1، تهران: نشر نی.
- جوادی، حسن (1384)، تاریخ طنز در ادب فارسی، چ 1، تهران: کاروان.
- حاجی‌پور، میثم و عنایت‌الله محمودی (1396)، نگاهی نو به ساختار تشبیهات اضافی و وصفی با تأکید بر اشعار حافظ، دوفصلنامة مطالعات زبانی و بلاغی، سال هشتم، شماره 16، صص 85-110.
- حرّی، ابوالفضل (1387)، دربارة طنز، رویکردهای نوین به طنز و شوخ‌طبعی، چ 1، تهران: سوره مهر.
- حلبی، علی‌اصغر (1364)، مقدّمه‌ای بر طنز و شوخ‌طبعی در ایران، چ 1، تهران: پیک.
- زاکانی، عبید (1387)، اخلاق الاشراف، تصحیح و توضیح علی‌اصغر حلبی، چ 1، تهران: اساطیر.
- زرّین‌کوب، عبدالحسین (1381)، شعر بی دروغ شعر بی نقاب، چ 2، تهران: سخن.
- سعدی شیرازی، شیخ مصلح‌الدین (1386)، گلستان، شرح محمّد خزائلی، چ 12، تهران: جاویدان.
- شفیعی کدکنی، محمّدرضا (1387)، ادوار شعر فارسی، چ 5، تهران: سخن.
- شمیسا، سیروس (1373)، انواع ادبی، چ 1، تهران: فردوس.
- صفا، ذبیح‌الله (1382)، تاریخ ادبیات ایران، ج 3، چ 12، تهران: فردوس.
- صلاحی، عمران (1382)، خنده‌سازان و خنده‌پردازان، چ 1، تهران: نشر علم.
-فلاح قهرودی، غلامعلی و زهرا صابری تبریزی (1389)، نقیضه و پارودی، مجله متن‌شناسی ادب فارسی، دوره 2، شماره 4، صص 17-32 .
- قاسمی کرمانی، قاسم بن زین‌العابدین (1372)، کلیات آثار ادیب قاسمی کرمانی، به کوشش ایرج افشار، چ 1، کرمان: مرکز کرمان‌شناسی.
- میرصادقی، میمنت (1373)، واژه‌نامة هنر شاعری، چ 1، تهران: کتاب مهناز.
 - Cuddon, J. A (1993), A dictionary of literary terms and literary theory, Oxford.
-Abrams, M. H (1999), A Glossary of Literary Terms, 7th ed., Boston: Heinle & Heinle.