بررسی جنبه‌های بلاغی زبان در تفسیر کشف‌الاسرار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد

3 استادیار دانشگاه آزاد شهرکرد

چکیده

کشف‌الاسرار به‌عنوان یک کتاب منثور پارسی، ویژگی‌های کلامی، واژگانی، صرفی و نحوی فراوانی دارد که هریک در جای خود قابل‌توجّه است. شاید مهم‌ترین آن‌ها موزون بودن نثر و توجّه بسیار میبدی به زبان کهن پارسی - چه در برگزیدن واژه‌ها و چه در دستور زبان - باشد که خواندن این متن را جذّاب‌تر کرده است.با توجّه به اینکه نوبت سوم این تفسیر، یعنی بخش تفسیر عرفانی از تنوّع زبانی و موضوعی برخوردار است و جنبه ادبی و هنری زبان غلبه دارد و میبدی هم از دیدگاه شریعت و هم از دیدگاه‌های متفاوت اهل طریقت چون اهل زهد، اهل عشق و اهل سُکر به بیان موضوعات موردنظر خود می‌پردازد و در بیان هرکدام از دیدگاه‌ها نیز زبان، ویژگی‌های متفاوتی می‌یابد، بررسی سبک‌شناسانه ویژگی‌های زبانی این تفسیر ارزشمند به‌ویژه در نوبت سوم ضروری به نظر می‌رسد. بنابراین پژوهش حاضر به‌منظور آشکارکردن ارزش‌های بلاغی و زبانیِ تفسیر میبدی، این فرضیه را ثابت می‌کند که زیبایی بخش سوم کشف‌الاسرار میبدی افزون بر وجود صُور گوناگون خیال و شگردهای مرتبط با موسیقی کلام، مرهون ترفندهای ادبی برخاسته از جنبه‌های بلاغی زبان است. روش تحقیق در این پژوهش به‌صورت توصیفی و تحلیل محتوا در خصوص ویژگی‌های سبکی (زبانی) نوبت سوم تفسیر کشف‌الاسرار  است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Examining the Language's Rhetorical Aspects in the Interpretation of Kashf al-Asrar

نویسندگان [English]

  • Maryam Najafi 1
  • Mazaher Nikkhah 2
  • Asghar Rezaporian 3
1 Ph.D of Islamic Azad University of Shahrekord
2 Faculty Member of Islamic Azad University of Shahrekord
3 Islamic Azad University Sharekord
چکیده [English]

The discovery of al-Asrar as a Persian prose book has verbal, lexical, spatial and syntactic features that each one is remarkable in its place. Perhaps the most important of them is the level playing of prose and the great attention paid to Old Persian language – both in the selection of words and in grammar –that makes reading this text more attractive. Considering that the third turn of this interpretation, that is, the mystical interpretation part of language and subject diversity, has a dominant literary and artistic aspect of language. From the point of view of the Religion, as well as from different perspectives of Sufi, you, from the perspective of the wise, the love-loving, and the sectarian, spoke of your subjects. And in the expression of each of the views, the language also has different characteristics; the linguistic analysis of the linguistic features of this valuable comment - especially in the third turn - seems essential. Therefore, the present study demonstrates the following hypothesis in order to reveal the rhetorical and linguistic values of Meybod's interpretation: The beauty of the third part of the collection, in addition to the variety of archetypes and techniques associated with the music of the word, is due to literary tricks from the rhetorical aspects of language. The research method in this research is descriptive and analyzes the content about the style (language) of the third turn of Kashf al-Asrar.

کلیدواژه‌ها [English]

  • stylistics
  • language
  • normative
  • familiarization
  • Kashf al-Asrar
-­ قرآن مجید.
- آذرنوش، آذرتاش (1375)، تاریخ ترجمه از عربی به فارسی (از آغاز تا عصر صفوی)، تهران: سروش.
- احمدی، بابک (1378)، ساختار و تأویل متن هرمنوتیک، تهران: نشرمرکز.
-  احمدی، بابک (1379)، چهار گزارش از تذکره‌الاولیای عطّار، تهران: مرکز.
- بولتین، مارجری (1376)، کالبدشناسی نثر، ترجمه احمد ابومحبوب، چ2، تهران: زیتون.
- بهار، محمدتقی (1376)، سبک‌شناسی یا تاریخ تطوّر نثر فارسی، 3جلدی، تهران: قطره.
- چپمن، شیوان (1386)، از فلسفه به زبان‌شناسی، ترجمه حسین صافی، تهران: گام نو.
- چناری، عبدالامیر (1377)، متناقض‌نمایی در شعر، تهران: فروزان.
- دهخدا، علی‌اکبر (1378)، لغت‌نامه، تهران: دانشگاه تهران.
- راستگو، سیدمحمد (1368)، خلاف‌آمد، کیهان فرهنگی، سال ششم، شماره 9، صص 29-31.
- رحیمی، عبدالغفار (۱۳۸۷)،ویژگی‌های زبان عرفانی شمس، مجلّه دانشکده ادبیات و علوم انسانی مشهد، ش ۱، صص 65-59.
- زرّین‌کوب، حمید (1356)، دریافت عرفانی میبدی از قرآن؛ مجموعه سخنرانی‌های دومین کنگره تحقیقات ایرانی، ج2، مشهد: انتشارات دانشگاه مشهد.
- شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا (1387)، صور خیال، چ8، تهران: آگاه.
- شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا (1376)، موسیقی شعر، چ5، تهران: آگاه.
- عطّار نیشابوری، فریدالدین (1360)، تذکره‌الاولیاء، بررسی و تصحیح محمّد استعلامی، چ3، تهران: زوار.
- علوی مقدّم، محمّد و رضا اشرف‌زاده (1377)، معانی و بیان، چ6، تهران: سمت.
- غلامرضایی، محمّد (1387)، سبک‌شناسی شعر پارسی، تهران: جامی.
- فولادی، علی‌رضا (1384)، زبان عرفان، تهران: فراگفت.
- معین، محمّد (1382)، فرهنگ معین، ج2، تهران: امیرکبیر.
- میبدی، ابوالفضل رشیدالدین (1371)، کشف‌الاسرار و عُدّه‌الابرار، به‌کوشش علی‌اصغر حکمت، چ7، تهران: امیرکبیر.
- میبدی، ابوالفضل رشیدالدین(۱۳۷۶)، کشف‌الاسرار و عدّه‌الابرار، سه‌جلدی، به‌کوشش علی‌اصغر حکمت، چ6، تهران: امیرکبیر.
- وحیدیان‌کامیار، تقی (1379)، کشف یک واقعیّت درباره نقش‌های زبان، مجلّه زبان‌شناسی، سال هفدهم، شماره ۲، صص 36-28.
- نفیسی، آذر (1368)، آشنایی‌زدایی در ادبیّات، کیهان فرهنگی، سال ششم، شماره 2، صص 34-37.