خوانش استعاری- شناختی اشعار «کابوس‌های روسی» اثر پناهی بر اساس انگارۀ نظریۀ آمیختگی مفهومی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار زبان شناسیدانشگاه کردستان

2 مدرس دانشگاه غیر انتفاعی گنجنامه، همدان، ایران

چکیده

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی استعاره‌های مفهومی-شناختی اشعارِ کابوس‌های روسی، دفتر چهارم، از مجموعه‌ هفت دفتری چشمِ چپ سگ،  اثر پناهی (1389) بر اساس انگاره‌ نظریه آمیختگی مفهومی (انگاره نام)فوکونیه و ترنر (1994،‌1998،‌2002) است که برای توصیفاینانگاره،ازاصطلاح فضای ذهنی یا مفهومی استفاده کرده‌اند. آن‌ها موضوع استعاره‌ مفهومی راموردی خاصازیکعرصه عام‌تر ووسیع‌تر  دانسته‌اند. اینردهوسیع‌تر،تحلیلِسازوکارِدستگاهذهنهنگاممواجههبادامنه‌هایمفهومیاست.نگارندگان این پژوهش با استفاده از انگارۀ نام به بررسی ترکیبات و استعاره‌های موجود در کتاب اشعار کابوس‌های روسی اثر پناهی پرداخته‌اند. ماهیت روش انجام این پژوهش کیفی بوده، داده‌ها با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته‌اند. داده‌های موردبررسی از اشعار 21 قطعه‌ای او با عنوان «کابوس‌های روسی» از مجموعه‌ چشمِ چپ سگ انتخاب شده است. همچنین ابزار به‌کار گرفته‌شده، ابزار معنی‌شناسی شناختی و به‌طور ویژه انگارۀ نام است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد استعاره‌ها و ترکیبات به‌کاررفته در این مجموعه‌ اشعار با استفاده از روش ادغام،ترکیب و تکمیل، فضاهای جدیدی را به وجود آورده است؛ یعنی علاوه بر دو حوزه‌ مبدأ و مقصد، فضای جدید دیگری ساخته شده است، به گونه‌ای که پناهی در اشعارِ خود از انگارۀ استعارۀ مفهومی فراتر رفته و از انگارۀ نام بهره گرفته است که با استفاده از آن استعاره‌هایی بدیع و احساساتی به دست آمده است. همچنین یافته‌های پژوهش، تأییدی بر این ادعاست که استعاره‌های به‌کاررفته در این اشعار از نوع شبکۀ دو ساحتی هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Metaphoric Reading of the Poetry "Russian Nightmare" by Hossein Panahi based on Conceptual Blending Theory

نویسندگان [English]

  • Masoud Dehghan 1
  • Behnaz Vahabian 2
1 Dept. of English Language and Linguistics, Faculty of Literature and Foreign languages, university of Kurdistan, Sanandaj
2 Dept. of Linguistics and English Language,Professor of Ganjnameh non-profit University, Hamadan, Iran
چکیده [English]

The aim of this study is to examine the conceptual-cognitive metaphors of the poetry Russian Nightmares, fourth volume, from the seven-volume collection called Left Eye of Dog, written by Panahi 2010 based on Fauconnier and Turner's Conceptual Blending Theory (2002) (­hencforth CBT) using mental spaces to describe the theory. They considered it as a special case of a more general and broader field. This broader variety is the analysis of mental mechanism when dealing with the conceptual domains. The authors of this study have examined the compositions and metaphors of Panahi's book known as "Russian Nightmares". The nature of the method of the present study was qualitative and the used method for analyzing the data was analytic-descriptive. The analyzed data has been chosen from his poets entitled Russian Nightmares. The examined and selected data are Panahi's poems, and the used tool is cognitive semantics, in particular CBT. The research results show that some used metaphors and compositions in these poems have created new spaces with the use of blending, composition, and completion so that it can make a new space in addition to source and target. In other words, the obtained results claim that Panahi has gone beyond conceptual metaphor theory (hencforth CMT) and he has used a higher model introduced as CBT with the use of which innovative and emotive metaphors have been discovered. Also, the research findings indicates the used metaphors by Panahi are from the type of double-space network.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cognitive semantics
  • ‌ CBT
  • double-scope network
  • Panahi‌
  • Russian Nightmares
-‌ اخوان،‌ امیر (1393)، تجزیه و تحلیل رمان مرگ و زندگی مرا خسته می‌کنند نوشتۀ مو‌ین بر اساس نظریه آمیختگی مفهومی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان.
- اردبیلی، لیلا، برکت، بهزاد، روشن، بلقیس‌ و زینب محمدابراهیمی (1394)، پیوستگی معنایی متون از منظر نظریه‌ آمیختگی مفهومی، ‌دوماهنامه جستارهای زبانی، ش ‌5، صص ‌37-47.
- برکت، بهزاد، روشن، بلقیس، محمدابراهیمی، زینب و لیلا اردبیلی (1391)، روایت‌شناسی شناختی (کاربست نظریۀ آمیختگی مفهومی بر قصه‌های عامیانه ایرانی)، فصلنامه ادب‌پژوهی، سال ششم، شماره 21، ص 9-23.
- پناهی،‌ حسین (1389)، کابوس‌های روسی (از مجموعه چشم چپ سگ)، تهران: نشر دارینوش.
- راسخ‌مهند، محمد (1389)،  درآمدی  بر زبان‌شناسی شناختی، تهران: انتشارات سمت.
- صادقی، لیلا (1391)، ادغام نوشتار و تصویر در متون ادبی بر اساس نظریه ادغام مفهومی، دوماهنامه‌ جستارهای زبانی، دوره 4، شماره 3، مهر و آبان، صص 75-103.
- صباحی گراغانی، حمید، حیدریان شهری، ‌احمد‌رضا و عبدالرضا محمدحسین‌زاده (1395)، بررسی استعارۀ مفهومی در سوره‌ بقره (رویکرد زبان‌شناسی)، نشریه ادب و زبان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشکده شهید باهنر کرمان، دوره 19، ش 39، بهار و تابستان، صص 85-108.
- قادری نجف‌آبادی، سلیمان و منوچهر توانگر (1392)، تحلیل شناختی پاره‌ای از استعاره‌های دل در بوستان سعدی، مجله‌ زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان، دانشگاه فردوسی مشهد، سال  پنجم، ش 8، صص 21-51.
- گلفام، ارسلان و فاطمه یوسفی‌راد (1381)، زبان‌شناسی شناختی و استعاره، تازه‌های علوم شناختی، دوره 4، ش 3، صص 59-64.
-Evans, V. & Green, M. (2006), Cognitive Linguistics An Introduction, Edinburgh: Edinburgh University Press Lt.
-Fauconnier, G. (1994), Mental Spaces, New York: Cambridge University Press.
-Fauconnier, G. & Turner, M. (1994), Conceptual projection and middle spaces, In Technical report 9401, University of California, San Diego.
-Fauconnier, G.‌ & Turner, M. (1998), Conceptual Integration Networks,Cognitive Science, 22, 2, pp. 33-187.
-Fauconnier, G.‌ & Turner, M,  (2002), The Way We Think: Conceptual Blending and the Mind's Hidden Complexities, New York: Basic Books, 120-140 .
-Geeraerts, D. (1995), Cognitive Linguistics, Oxford .
-Jackendoff, R. (1983), Semantics and Cognition, Cambridge: MIT Press.
-Kovecses‌,Z.‌ (2006), Language ,Brain & Culture :A Practical Introduction, Oxford:‌ Oxford University Press.
-Kress, G. & T.V. Leeuwen (2006), Reading Images: The Grammar of Visual Design, London: Routledge.
-Lackoff, G. & Johnson, M. (1980), Metaphors We Live, By Chicago: University of Chicago Press.
-Lackoff, G. (1994), What is Conceptual System, In Oreton & Palermo (ed).
-Langacker, R.W. (1987),Foundation of Cognitive Grammar, vol. 1, Stanford, California: Stanford University Press.