بلاغت توریه و تفاوت آن با توجیه و کنایه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه فرهنگیان مشهد

چکیده

هدف از این نوشتار آشنایی هر چه بیشتر با «ایهام» به منزله یکی از صنایع معنوی بدیع و بیان تفاوت آن با توجیه و کنایه است. برای رسیدن به این مقصود، با بررسی و تحقیق در کتب بلاغی و زبان‌شناسی ابتدا به اثبات زیبایی این صنعت و لزوم آن در گفتار ادبی پرداخته، سپس گزارش مختصری از کاربرد توریه در تاریخ بلاغت، معنا و اقسام آن مطرح شده است. سپس به بیان تفاوت توریه با توجیه و کنایه از دیدگاه صاحب‌نظران این فن پرداختیم و در انتهای بحث با ذکر چند نمونه از داستان‌های ادبی و تاریخی مربوط به ایهام، گوشه‌هایی از زیبایی این صنعت ادبی بیان شده است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Half-truth rhetoric and its differences with justification and allusion

نویسنده [English]

  • Fatemeh Sahraie
Mashhad University-Farhangian
چکیده [English]

The present paper aims at familiarizing the readers with the "amphibology" as one of the exquisite figures of speech and describing its difference with justification and allusion. To this purpose, by investigating rhetorical and linguistic books the beauty of this figure of speech and its importance in literary speech were demonstrated and then a brief report of half-truth application in the history of rhetoric, its semantics and types were described. The differences of half-truth with justification and allusion from scholars' viewpoints were addressed and finally the beauty of this figure of speech was demonstrated by providing some examples of literary and historical stories related to amphibology.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • amphibology
  • half-truth
  • justification
  • allusion
-­ احمدی، بابک ( 1388)، ساختار و تأویل متن، چ11، نشر مرکز.
- الحموی، شیخ تقی‌الدین ابوبکربن‌حجه (بی‌تا)، خزانه‌الادب و غایه‌الارب، بی‌نا.
- ابوالاصبع المصری، (654)، بدیع‌القرآن، تحقیق حفنی محمد شرف، چ2،  دارالنهضه مصر.
- الجرجانی، عبدالقاهربن عبدالرحمن بن محمد (1992)، دلائل‌الاعجاز، تعلیق محمود محمد شاکر، چاپ سوم، مطبعه المدنی قاهره.
- الحنبلی، شیخ مرعی‌بن‌یوسف (2009)، القول البدیع فی علم‌البدیع، العدد الثامن عشر و التاسع عشر، مجله الدرعیه.
- خفاجی،  ابن سنان (1953)، سرالفصاحه، تصحیح عبدالمتعال الصعیدی، منشورات محمدعلی مصر.
- رازی، فخرالدین محمدبن‌عمر (1317)، نهایه‌الایجاز فی درایه‌الاعجاز، مطبعه‌الاداب والموید قاهره.
- زرکشی، بدرالدین محمدبن عبدالله (1957)، البرهان فی علوم القرآن، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، چاپ اول، دار احیاء الکتب العربیه.
- سکاکی، یوسف‌بن ابی بکر (بی‌تا)، شروح التلخیص، مطبعه عیسی البابی الحلبی.
- شوقی ضیف (1992)، البلاغه تطور و تاریخ، چ8، دارالمعارف.
- عتیق، عبدالعزیز (1974)، علم البدیع، بیروت: دارالنهضه العربیه.
- العسکری، ابوهلال‌بن عبدالله‌بن‌سهل (1952)، مجمع‌الامثال، تحقیق محمد ابو الفضل ابراهیم و علی محمدالبجاوی، چاپ اول، دار احیاء الکتب العربیه.
- علوی، یحیی‌بن‌حمزه (1914)، الطراز، مطبعه مقتطف مصر.
- القزوینی، جلال‌الدین ابوعبدالله محمدبن سعدالدین بن عمر (2000)، الایضاح فی علوم‌البلاغه، دکتور علی بوملحم، بیروت: دارالهلال.
- قیروانی، ابی‌الحسن ابن رشیق (2004)، العمده فی صناعه الشعر و نقده، تحقیق عبدالحمید هنداوی، بیروت: المکتبه العصریه.
- الهاشمی، احمد (1960)، جواهر البلاغه، مطبعه سعاده مصر.
- وحیدیان کامیار، تقی (1379)، بدیع از دیدگاه زیبایی‌شناسی، چاپ اول، تهران: انتشارات دوستان.
- همایی، جلال‌الدین (1370)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، چ7، تهران: نشر هما.