بررسی مقایسه‌ای استعاره‌های پرکاربرد در متون خبری مربوط به بیماری کووید-19 در آغاز شیوع بیماری و اوج‌گیری آن در مهرماه: براساس دیدگاه معنی‌شناسی قالبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مجتمع آموزش عالی سراوان و مدرّس دانشگاه فرهنگیان زاهدان (نویسنده مسئول)

2 دانش‌آموختة دکترای زبان‌شناسی از دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

پژوهش حاضر سعی دارد به بررسی مقایسه‌ای استعاره‌های موجود در متون‌ خبری زبان فارسی مرتبط با بیماری کووید-19 در دو بازة زمانی آغاز شیوع این بیماری و اوج‌گیری آن در مهرماه 1399 براساس دیدگاه معنی‌شناسی قالبی بپردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. به این منظور، با بهره‌گیری از متون خبری روزنامههای کیهان و شرق، اخبار 20:30 و خبرگزاری‌های برخط ایسنا و ایرنا، استعاره‌های مربوط به بیماری کووید-19 گردآوری شدند. تعداد 600 استعاره‌ در این متون از طریق الگوی پیشنهادی پراگلجاز به نام «روال تشخیص استعاره» استخراج گردید. سپس استعاره‌ها در قالب معنایی «بیماری» قرار گرفتند. در پایان، درصد فراوانی چهار استعارة پرکاربرد «کرونا جنگ است»، «کرونا پدیدة طبیعی است»، «کرونا سفر است» و «کرونا موجود زندة دیگر است» در دو بازة زمانی آغاز شیوع بیماری کووید-19 و اوج‌گیری سوم آن در ماه مهر با استفاده از نرم‌افزار SPSS بررسی شد و تفاوت آن‌ها مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد در بازة زمانی آغاز شیوع بیماری، استعارة «کرونا جنگ است» با 44 درصد فراوانی، بیشترین میزان کاربرد استعاره را در متون خبری به خود اختصاص داده است؛ امّا در زمان اوج‌گیری بیماری کرونا که مصادف با آغاز فصل سرما در ماه مهر است، استعارة «کرونا جنگ است» با 83 درصد فراوانی، بیشترین کاربرد را در میان سایر استعاره‌ها دارد. نتایج حاکی از این است که تفاوت چشمگیری میان کاربرد استعارة «کرونا جنگ است» در روزهای آغازین شیوع بیماری و زمان اوج‌گیری آن در مهرماه وجود دارد.
کلیدواژه: کووید-19، استعاره، معنی‌شناسی قالبی، اجزای قالب.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Most Commonly Used Metaphors in Covid-19 News Texts during the Outbreak and Peak of the Disease

نویسندگان [English]

  • Mansour Nikpanah 1
  • Mansoureh Delaramifar 2
1 Assistant Professor of Saravan Higher Education Complex and Lecturer at Farhangian University of Zahedan
2 PhD in Linguistics Department of English Language and Literature University of Sistan and Baluchestan
چکیده [English]

This study deals with comparing the metaphors in Persian news texts related to Covid-19 disease within the two periods of the initial outbreak and its peak in October 2020 based on the Frame Semantics Theory. This research is a descriptive-analytic research. To this end, by using the news texts in Keyhan and Shargh newspaper, 20:30 news and online news agnecies, ISNA and IRNA, the metaphors related to COVID-19 were selected. 600 metaphors in these texts were extracted through “Metaphor Identification Procedure” pattern suggested by Pragglejaz. Then, the metaphors placed in the “disease” semantic frame, and their frame elements were identified. Finally, the frequency of the most used metaphors including "Corona is war", "Corona is a natural phenomenon", "Corona is a travel" and "Corona is another living thing" in the two periods between the initial outbreak  and the third peak in October 2020 were determined. The SPSS software was used for data analysis, and data were compared with each other. The findings demonstrated that in the beginning of the disease outbreak, the "Corona is war" metaphor is the most used metaphor in news texts with 44% frequency. But, during its peak in October 2020 coinciding the beginning of the cold season, the "Corona is war" metaphor has the highest rate of use among metaphors with 83% frequency. The results showed that there is a significant difference between the use of "corona is war" metaphor in the beginning of the disease outbreak and the peak time of the disease in October 2020.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Covid-19
  • metaphor
  • Frame Semantics
  • frame elements
  • افراشی، آزیتا و همکاران (1394)، استعاره‌های مفهومی در زبان فارسی، تحلیلی شناختی و پیکره‌مدار، زبان‌شناخت، دورة 6، شمارة 2، صص 39-61.
  • انوری، حسن (1381)، فرهنگ بزرگ سخن، تهران: سخن.
  • حسابی، اکبر (1395)، قالب‌های معنایی خوردن از منظر معناشناسی قالبی، مجلة زبان و زبان‌شناسی، دورة 11، شمارة 22، صص 1-26.
  • دلارامی‌فر، منصوره و سید فرید خلیفه‌لو (1399)، بررسی قالب‌های معنایی «بیماری» در استعارههای متون خبری مربوط به بیماری کووید-19، علم زبان، مقاله آماده انتشار.
  • دلارامی‌فر، منصوره و همکاران (1396)، روابط معنایی فعل گرفتن در زبان فارسی: رویکرد معنی‌شناسی قالب بنیاد فیلمور، پژوهش‌های زبانی، دورة 8، شمارة 1، صص79-98.
  • روحی، مهری و همکاران (1397)، بررسی استعاره‌های خشم در زبان‌های فارسی، کردی و گیلکی در چهارچوب شناختی، زبان فارسی و گویش‌های ایرانی، دورة 3، شمارة 1، صص 31-56.
  • زاهدی، کیوان و عصمت دریکوند (1390)، استعاره‌های شناختی در نثر فارسی و انگلیسی، نقد زبان و ادبیات خارجی، دورة 3، شماره 6، صص 1-19.
  • سادات موسوی، شایسته و محمود رحیمی (1399)، آسمان و زمین بر محور استعاره (روند استعاریِ معنابخشی به پدیده­های طبیعی برپایة استعاره­های جهتی)، فصلنامة مطالعات زبانی و بلاغی، سال 11، شمارة 22، صص 471-496.
  • صفوی، کوروش (1387)، درآمدی بر معنی‌شناسی، تهران: سورة مهر.
  • علی‌پور، ساناز و همکاران (1395)، معرّفی ام‌آی‌پی: روشی برای شناسایی استعاره در گفتمان، مجلة زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان، شمارة 14، صص 111-139.
  • عموزاده، محمّد و همکاران (1395)، شبکة معنایی فعل گرفتن براساس انگارة چندمعنایی اصول‌مند، پژوهش‌های زبانی، دورة 7، شمارة 1، صص 117-136.
  • فرنوش، غلامرضا و همکاران (1399)، شناخت کرونا ویروس نوین- 2111 و کووید- 11 براساس شواهد موجود- مطالعة مروری، مجلة طبّ نظامی، دورة 22، شمارة 1، صص 1-11.
  • موسوی، حمزه و همکاران (1394)، بررسی واژة «دیدن» براساس معنی‌شناسی قالبی، جستارهای زبانی، دورة 6، شمارة 7، صص 219-236.
  • نائب‌لویی، فاطمه و همکاران (1394)، شبکة معنایی قالب‌بنیاد در زبان فارسی، پژوهش‌های زبان‌شناسی تطبیقی، دورة 5، شمارة 9، صص 261-282.
  • نامور، زهرا و خدیجه امیری پریان (1396)، کاربرد استعاره‌های مفهومی در تیترهای خبری 20:30 در شبکة دو سیما، مطالعه‌ای در چارچوب معنی‌شناسی شناختی، پژوهش‌های ارتباطی، شمارة 1، صص 149-179.