آموزه‌های تربیتی استعاره‌شناختی بهار در مثنوی مولوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اراک (نویسنده مسئول)

2 دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اراک

چکیده

در این پژوهش آموزه‌های تربیتی مبتنی بر استعاره شناختی «بهار» در مثنوی مولوی بررسی می‌شود. این آموزه‌ها در مثنوی اغلب در قالب تعلیم و رهنمود مراد و شیخ کامل به سالک و برای تربیت او آمده است. مفاهیمی نظیر «نفس و کلام مردان»، «رستاخیز»، «ولی کامل»،«جان عاشقان»، «عقل کلی»، «بسط و لطف الهی» و «انقلاب و تحول احوال درونی»، «اسم محیی» و «رضایت اولیا» در قالب استعارۀ مفهومی «بهار» آمده‌اند. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و به شیوۀ استقرایی به دنبال پاسخ‌گویی به‌‌این پرسش است که استعاره شناختی «بهار» در مثنوی مولوی کدام آموزه‌های تربیتی را دربر می‌گیرد؟ برخی از مؤلفه‌های دستاورد‌‌این پژوهش بدین شرح است؛ رهایی از قید آب و گِل، برتری قلمرو جهان درونی، پذیرش عیب و خطای خود، تدریجی بودن تکامل روحی انسان، رعایت ادب در مقابل ولیّ مرشد ادب، پرهیز از استغنا در برابر ولی مرشد، دمیده‌شدن روح نشاط و سرور در قلب بشر و رهایی او از دام نومیدی و رنج، آشکارشدن حقیقت روحانی انسان از طریق آزمون و ابتلا.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Educational Instructions of Cognitive Metaphor of Spring in Mowlana's Mathnavi

نویسندگان [English]

  • Hojjat Omidali 1
  • Fatemeh Soltani 2
1 Assistant Professor of Persian Language and Literature at Arak University (correspondence author)
2 persian Language and literature arak Associate Professor of Persian Language and Literature, Arak University
چکیده [English]

The present research article studied the educational instructions of the cognitive metaphor of spring (season) in the Mathnavi using a descriptive, analytical and deductive method. These instructions are offered within the framework of the teachings and guidance of Murad and the perfect shaikh for the education of the salik. Concepts such as man's breath and speech, resurrection, perfect wali, soul of the lover, universal intellect, divine expansion and grace, evolution of internal states, reviving name, satisfaction of virtuous men are represented in the form of the cognitive metaphor of spring. Some of the components of the findings of this investigation include getting rid of materialistic aspects of life, dominance of the internal world, acceptance of one's liability and fault, gradual nature of human spiritual perfection, observing politeness before the guiding wali, avoiding needlessness in front of the guiding wali, infusion of happiness and delight in human heart, doing away with disappointment and agony, and the emergence of the spiritual reality of man through examination and affliction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cognitive metaphor
  • spring
  • education
  • perfect wali
  • salik